Abstract:
Ndzavisiso lowu wu kongomisa eka nkanelo wa hilaha vaxisati va paluxisiwaka xiswona eka swin’wana swa switlhokovetselo swa Xitsonga. Vunyingi bya switlhokovetselo leswi kaneriweke eka ndzavisiso lowu hi leswi swi hlawuleriweke ku tirhisiwa hi vadyondzi va le ka Feyisi ya le Henhla (Giredi 10-12) va Afrika-Dzonga. Eka ndzavisiso lowu ku tirhisiwile maendlelo ya nkoka lama simekiweke ehenhla ka thiyori ya vugingirikelavaxisati va Afrika. Thiyori leyi yi tshuriwile hikwalaho ka nsusumeto wa swa tipolotiki na mitshikelelo leyi vaxisati va yi tokotaka evuton’wini bya vona. Switlhokovetselo leswi kaneriweke swi aviwile hi swigava ku ya hi swivuriso swa Vatsonga leswi tirhisiwaka ngopfu ku paluxa vaxisati. Ku kumiwile leswaku vundzeni na tinhlokomhaka ta switlhokovetselo swa Xitsonga swi kuceteriwile ngopfu hi swivuriso swo karhi swa Vatsonga leswi tirhisiwaka ku paluxa vaxisati. Mhaka yin’wana leyi kumekeke eka ndzavisiso lowu hileswaku hambiloko Afrika-Dzonga ri ri eka mafumelo ya xidemokirasi, vatlhokovetseri va ha kuceteriwa hi maendlelo ya xihlawuhlawu ehenhla ka vaxisati na vurhangisavatatana eka swiboho leswi fambisaka mindyangu na swisimekiwa swo karhi. Dyondzo leyi vumbaka xiphemu xa nkoka eka nhluvukiso wa Xitsonga hileswaku vuhlawulamarito na xitayili xa vatlhokovetseri swi na xiave lexikulu eka nkucetelo wa maehleketelo ya vahlayi kumbe vaamukeri va mahungu hi ku angarhela.